دوست جديد فرزندتان را ميشناسيد؟
برترین ها: اگر از يك مشاور خانواده بپرسيد مهمترين دغدغه والدين كودكان دبستاني چيست حتما خواهد گفت: «اينكه با دوست بد فرزندشان چه كنند.» واقعيت آن است كه اغلب والدين كودكان دبستاني نميدانند وقتي فرزندشان با دوستاني رفيق ميشود كه ارزشهايشان با فرزند آنها تفاوت دارد چطور عكسالعمل نشان دهند اما مشاوران خانواده بر اين باورند، داشتن دوستاني متفاوت براي فرزند شما ايرادي ندارد. به علاوه روبهرو كردن فرزندان با شخصيتهاي جديد ميتواند كمك بزرگي به آنها كند تا افق ديدشان را وسيعتر كنند، با ديدگاههاي جديد آشنا شوند و با بقيه كنار بيايند. نكته مهم اينجاست كه آيا ارزشها و سبك زندگي كودكي كه شما به او شك داريد، واقعا نگرانكنندههستند يا شما داريد زود قضاوت ميكنيد؟ اگر درباره دوست فرزندتان مشكوك هستيد و ميترسيد تاثير بدي روي فرزند شما بگذارد، بد نيست گامهاي زير را برداريد.
- گام اول:
بايد تا آنجا كه ميتوانيد درباره اين دوست تازهوارد اطلاعات كسب كنيد. براي اين كار بايد با فرزندتان صحبت كنيد و درباره دوست جديدش از او سوال كنيد. همچنين سوالاتي را بپرسيد كه به شما نشان دهند چرا فرزندتان اين دوست جديد را دوست دارد. مثلا ميتوانيد بگوييد: «تو و پارميس جديدا خيلي با هم وقت ميگذرونين. چطور شد كه با هم دوست شدين؟ درباره اين دوست جديدت برام حرف بزن. من تا حالا پدر و مادرش رو ديدهام؟»البته دقت كنيد كه اين سوالات نبايد حالت بازجويي بهخود بگيرد و شما بايد با ملايمت و زيركي اين پرسشها را مطرح كنيد. طوري كه فرزندتان حس كند واقعا به دانستن اين مسائل علاقهمنديد و ميخواهيد با او همراه شويد.اگر هنوز هم به اطلاعات بيشتري نياز داريد ميتوانيد با معلمهاي فرزندتان حرف بزنيد يا با والدين ديگر كه نظر آنها را قبول داريد صحبت كنيد.
- گام دوم:
به جاي ايراد گرفتن از دوست جديد فرزندتان (كه قطعا باعث ميشود تا او پنهانكاري كند و ديگر با شما حرف نزند) نگرانيتان را در مورد فرزندتان بهخودش بگوييد. مثلا: «تو جديدا خيلي فحش ميدهي! يادم نميياد قبل از اينكه با اين دوستاي جديدت رفيق بشي اينطوري بوده باشي.»اين كار شما به فرزندتان يادآوري ميكند كه او در گذشته رفتار بهتري داشته و با معيارهاي شما بهتر همخواني داشته است. اگر فرزندتان را به شكلي بار آورده باشيد كه اين معيارها اكنون براي او هم مهم باشد، مطمئن باشيد به فكر فرو خواهد رفت و از اينكه اخلاقهاي خوب گذشته را از دست داده خودش هم نگران خواهد شد.
- گام سوم:
با دوستان جديد فرزندتان دوست شويد و كاري كنيد كه آنها فكر كنند شما به زندگيشان علاقهمنديد. براي اين كار ميتوانيد منزلتان را به جايي تبديل كنيد كه بچهها دوست دارند در آن دور هم جمع شوند. يخچالتان را از خوردنيهاي خوشمزه پر كنيد و براي بچهها پيتزا بخرند. فايده اين كار آن است كه شما نه تنها خيالتان راحت خواهد بود كه فرزندتان كجاست بلكه ميتوانيد چشم و گوشتان را تيز كنيد تا ببينيد آيا واقعا دوستان جديد فرزندتان خطرناكند يا نه؟
- گام چهارم:
اگر شما يك كودك دبستاني داريد، لازم است كه دوستان فرزندتان را بشناسيد، بهخصوص كودكاني كه به آنها مشكوك هستيد. ملاقات حضوري بهترين راه براي آشنايي است ولي اگر امكان اين كار را نداريد، به آنها تلفن بزنيد. موقع مكالمه مثبت، دوستانه و باز برخورد كنيد. مثلا ميتوانيد بگوييد: «بچههاي ما تازگي خيلي با هم صميمي شدهاند. به همين دليل من خواستم خودم را معرفي كنم و با شما درباره بچهها حرف بزنم.»
- گام پنجم:
اگر نميخواهيد فرزندتان با دوست جديدش وقت بگذراند، بهترين كار آن است كه وقت او را بهنحوي پر كرده و سر او را گرم كنيد. فعاليتهايي را كه او دوست دارد، ترتيب دهيد. او را در يك باشگاه ورزشي يا كلاس هنري ثبت نام كنيد، بهويژه جاهايي كه بتواند ارتباطات اجتماعي خود را گسترش دهد.
البته در اين مورد بايد سعي كنيد مشكل قبلي تكرار نشود، يعني بهتر است تا جايي كه ميتوانيد و فرزندتان هم احساس محدوديت نميكند، معاشرتهاي جديد او را با معيارهاي ارزشي خودتان تطابق دهيد يا ترتيبي دهيد كه بيشتر از قبل بتوانيد بر روابط فرزندتان نظارت داشته باشيد.
- گام هفتم:
وقتي فرزندتان با دوستان مشكوك معاشرت ميكند، بايد نسبت به او حساستر باشيد و رفتار او را به دقت زيرنظر داشته باشيد. بهتر است حواستان به علائم هشدار زير باشد: كم شدن نمرات درسي، روحيهمبارزه، تغيير ناگهاني خلق و خو به طرز غيرعادي، علائم استفاده از سيگار، قليان يا موادمخدر.
اگر دوست فرزندتان به وضوح اثر بدي روي او ميگذارد، بايد هرگونه تلاشي كه ميتوانيد به خرج دهيد تا اين ارتباط را قطع كنيد. در اين مورد ميتوانيد از كمك معلم يا مشاور مدرسه يا مشاور خانواده هم استفاده كنيد.
بدترين زمان به دردسر افتادن بچههاي دبستاني، بين ساعت 2 تا 6 بعدازظهر است. يكي از بهترين راهها براي اينكه مطمئن شويد فرزندتان دست به كارهاي خطرناك نميزند يا افراد مشكوك را ملاقات نميكند اين است كه كاري كنيد او بلافاصله بعد از مدرسه به خانه برگردد. با روش زير ميتوانيد بعدازظهرهاي فرزندتان را بدون دردسر كنيد.
بهطور روشن و واضح برايش تعيين كنيد كه كجا ميتواند برود و كجا نبايد برود. اين قوانين را با تاكيد و جديت اجرا كنيد.
براي اينكه به فرزندتان كمك كنيد در مقابل فشارهاي دوستان جديدش براي رفتار نادرست مقاومت كند، بايد قوانين واضح و روشني براي او بگذاريد. البته اين كار را نبايد هنگام انتقاد كردن از دوستان جديد فرزندتان انجام دهيد. در عوض بايد قوانين خانه خودتان را عادتا و بهطور منظم مرور كنيد. همچنين به فرزندتان بگوييد اگر از اين قوانين پيروي نكند، تنبيه ميشود. براي بچهها در سنين 9تا12 سالگي محدوديتَها و قانونهاي زير مناسب هستند: «هر جا باشي بايد به من زنگ بزني و خبر بدهي.»، «اگر خواستي از آنجا به جاي ديگري بروي بايد زنگ بزني و به من خبر بدهي.»، «فقط وقتي بابا و مامان دوستت خانه هستند، ميتواني به خانه آنها بروي.»