نشانههای واقعی، عوارض و درمان بیشفعالی
اختصاصی شهرزاد: نشانههای واقعی، عوارض و درمان بیشفعالی
این وروجک امانم رو بریده بچههایی هستند که آدم راکلافه میکنند. پدر و مادر را ذله میکنند و همه آشنایان دور و بر را فراری. کافی است یکی از همین بچهها بخواهد به همراه خانوادهاش بیاید خانهتان مهمانی تا از 2 ساعت قبل شروع کنید به جمع کردن همه وسایل دم دست. کل مهمانی هم باید حرص بخورید از اینکه مادر و پدر بچه به جای دعوا کردن، مدام قربانصدقه فرزندشان میروند و بیتربیتی او را با بیشفعال بودن توجیه میکنند. آیا واقعاً بچههای شیطان، همان بیشفعال هستند؟ اصلاً بچه بیش فعال یعنی چی و باید چه برخوردی با او کرد؟ اینها سوالاتی است که در این پرونده جمع و جور به همه آنها پاسخ خواهیم داد.
آیا کودک شما بیشفعال است؟ به بسیاری از کودکان برچسب بسشفعال میزنند اما به ندرت تعریف کامل و جامعی از این مشکل ارائه میشود. کلمه «بیشفعال» اغلب به گوش ما میخورداما واقعاً معنای آن چیست؟ اکثر کودکان شاد در حالت طبیعی، انرژی فراوانی دارند. پس چطور میتوان یک کودک هیجانزده را از کودک بیشفعال (مبتلا به ADHD) متمایز کرد؟ کار مشکلی است. این ناهنجاری از نظر شدت، تنوع زیادی دارد و بسیاری از کودکان اکثر اوقات برخی علائم آن را از خود به نمایش میگذارند. متاسفانه هیچ آزمایش خاصی برای تشخیص ADHD وجود ندارد، از اینرو تشخیص، تنها بر اساس رفتار کودک است. در ادامه برخی از علائمی که کودکان بیشفعال از خود نشان می دهند آورده شده است. باید تاکید کنم که شرایط برای کودکان مختلف، متفاوت است.
عدم تمرکز نام این مشکل به ما سرنخی از یکی از علائم اصلی آن را میدهد. کودکان بیشفعال به سختی میتوانند تمرکز کنند و خیلی بیتاب و بیقرار هستند. آنها نمیتوانند مدت طولانی یکجا بنشینند و برای بازیکردن یا انجام کاری آرام بگیرند. البته هرکس با این کودکان سر و کار داشته باشد ممکن است بگوید این تعریف شامل خیلی از کودکان میشود، پس ما از کجا متوجه شویم که کودک مشکل دارد؟ معمولاً پرخاشگر یکی از بهترین روشهای تشخیص اینکه کودک بیشفعال است یا نه، این است که رفتار او را در برابر همسالان خود تماشا کنید. کودکان بیشفعال به سختی میتوانند با اطرافیان خود به درستی ارتباط برقرار کنند. مثلاً اگر در یک بازی ناامید شوند، بیش از اندازه هم بازیهای خود را اذیت کرده و به آنها پرخاش میکنند. بنابراین دعواهای مکرر کودک میتواند از نشانههای احتمالی ADHD باشد. رفتارهای ناگهانی این نیز بخشی از رفتارهای ضد اجتماعی و همان بیقراری است که شرح داده شد. اگر کودک حرفی برای گفتن داشته باشد نسنجیده صحبت میکند حتی اگر در یک موقعیت اجتماعی خاص قرار گرفته باشد. در حالی که سایر کودکان میدانند که باید در چنین موقعیتی سکوت کنند. آنها با زور وارد بازی یا گفتوگوی دیگران میشوند بدون اینکه اجازه بگیرند. عدم بلوغ ذهنی و عاطفی کودکان بیش فعال ممکن است از لحاظ عاطفی، کمسن و سالتر از همسالان خود به نظر برسند. تشخیص این مورد هم دشوار است! کودکان به روشهای مختلف بزرگ میشوند. مثلاً یک گروه از کودکان 5 ساله ممکن است به یک اندازه هوش از خود نشان دهند و همگی سالم و نرمال به نظر برسند. میتوانید تکالیف مدرسه را مورد بررسی قرار دهید. کودکان بیشفعال از همکلاسیهای خود عقب میافتند چون نمیتوانند تمرکز کنند. به دنبال جلب توجه تمام علائم فوق نمونههایی از جلب توجه هستند. کودکان بیشفعال بینهایت نیازمند توجه هستند و رفتار آنها والدین و مربیان را وادار میکند بیشتر از سایرین وقت خود را با آنها بگذرانند. اگر کودکی بهADHD مبتلا باشد، در درازمدت تعداد بیشتری از علائم فوق را از خود نشان خواهد داد. این علائم معمولاً زمانی آشکار میشوند که کودک به سن 3 تا 4 سالگی رسیده زیرا کودک در این سن و سال با اطرافیان خود در مهدکودک یا مدرسه بیشتر ارتباط برقرار میکند. پسرها 5 برابر دختران دچار این مشکل میشوند.
والدین باید چهکار کنند؟ مهمترین نکتهای که باید بر آن تاکید کنیم این است که ADHD یک مشکل عصبی است و پدر و مادر در این مورد تقصیری ندارند. کودکان مبتلا به این سندرم ممکن است در منزل و مدرسه غیرقابل کنترل باشند و در نتیجه پدر و مادر با آنها بدرفتاری کنند. همانطور که مشاهده کردید تشخیص ADHD دشوار است. کودکانی که در محیط شادی زندگی نمیکنند نیز ممکن است بسیاری از علائم این سندرم را نشان دهند. اگر نگران فرزند خود هستید، ارزش دارد که به محیط خانه خود نگاهی بیندازیدو با معلم فرزند خود صحبت کنید ( اگر کودک در سن و سال مدرسه رفتن است) تا ببینید آیا کودک به فاکتورهای اجتماعی حساسیت نشان میدهد یا نه. اگر فکر میکنید مشکل همین است، باید تقاضای کمک کنید. پزشک خانواده، شروع خوبی است زیرا او میتواند برای کمک به فرزند شما و در صورت لزوم تمام اعضای خانوادهتان، شما را به مشاور معرفی کند. اگر کودک شما مرتباً یک یا تعداد بیشتری از علائم فوق را نشان میدهد، باید او را نزد پزشک عمومی ببرید. حتی اگر کودک به ADHD مبتلا نباشد، ممکن است نوعی ناهنجاری فیزیولوژیک در کار باشد که این رفتارهای کودک را توجیه میکند. صرع، کاهش شنوایی یا اوتیسم نمونههایی از بیماریهایی هستند که علائم مشابه با ADHD را دارند. پزشک عمومی معمولاً اگر احتمال بدهد کودک بیشفعال است، او را به یک کتخصص ارجاع میدهد. متخصص اطفال میتواند معاینه مناسب را انجان داده و بر اساس تشخیص خود، یک روش درمانی ارائه کند. مبتلایان به ADHD به دارو و درمان خیلی خوب پاسخ میدهند. داروی مورد استفاده احتمالاً یکی از این دو خواهد بود: متیلفنیدیت (ریتالین) یا دکستروآمفتامین. هر دو دارو در درمان این ناهنجاری بسیار موثر عمل کرده و به کنترل رفتار کودک کمک میکنند. درست مانند تمامی داروهای دیگر، اگر پزشک برای کودک شما رنالین تجویز کرده، مراقب باشید که آن را از دسترس کودک دور نگاه دارید. رفتاردرمانی نیز میتواند بسیار سودمند باشد. این روش باید کاربردی باشد و به کودک راهحلی برای کنترل هوسهای ناگهانی و یادگیری رفتار اجتماعی مناسب بدهد، همچنین پزشک متخصص، پدر و مادر و معلم را برای کنترل رفتار کودک راهنمایی میکند.
|
مجله شهرزاد